Czy możemy porozmawiać z tymi, którzy już odeszli?

W Japonii istnieje miejsce, które pozwala na takie symboliczne spotkanie. „Telefon w zaświaty” (Kaze no denwa) to niepodłączona do sieci budka telefoniczna, która stała się przestrzenią pożegnań, tęsknoty i wspomnień. W jej wnętrzu ludzie z całego świata odnajdują sposób na wypowiedzenie słów, które nigdy nie znalazły ujścia.

Historia „Telefonu w zaświaty”

Pomysł narodził się w 2010 roku w miasteczku Ōtsuchi. Jego twórca, Itaru Sasaki, postawił w swoim ogrodzie starą budkę telefoniczną, by poradzić sobie ze stratą kuzyna. Jednostronne rozmowy pozwalały mu przelać emocje i stopniowo oswajać żałobę.

Rok później, gdy niszczycielskie tsunami z 2011 roku pochłonęło ponad 15 tysięcy istnień, budka Sasakiego stała się miejscem pielgrzymek dla tych, którzy stracili bliskich. Każdy mógł wejść do środka, podnieść słuchawkę i mówić – do tych, którzy już nie odpowiedzą.

Dziś „Telefon w zaświaty” to symbol pamięci i wewnętrznego ukojenia. Ludzie przybywają tam, by wyznać to, czego nie zdążyli, zapytać o rzeczy, które pozostają bez odpowiedzi, lub po prostu być blisko kogoś, kto odszedł.

Dlaczego rozmowa z bliskimi po śmierci ma znaczenie?

Żałoba to nie tylko rozstanie, ale i niedokończone rozmowy. Wiele osób zmaga się z poczuciem winy, że nie zdążyło czegoś powiedzieć. „Telefon w zaświaty” daje możliwość wypowiedzenia słów, które nigdy nie zostały wypowiedziane.

Psychologiczne znaczenie symbolicznych rozmów:

✔ Ukojenie emocji – wypowiedzenie bólu, wdzięczności, miłości pomaga oswoić stratę.

✔ Tworzenie rytuału – powtarzalne gesty, jak rozmowa w budce, dają poczucie stabilizacji.

✔ Redukcja osamotnienia – symboliczne połączenie z bliskimi wspiera proces żałoby.

Inspiracje na całym świecie

Projekt Sasakiego zainspirował podobne inicjatywy na całym świecie.

Warszawa – Telefon na Wietrze

W 2022 roku w Warszawie powstała instalacja „Telefon na Wietrze” – przeszklona budka z żółtym telefonem, umieszczona na skwerze przy ul. Jazdów. To miejsce, gdzie każdy może wejść i symbolicznie porozmawiać z tymi, których już nie ma. W środku znajduje się także księga pamiątkowa, gdzie odwiedzający mogą zostawiać wiadomości.

Jak stworzyć swój własny „Telefon w zaświaty”?

Nie każdy ma dostęp do takiej budki, ale każdy może stworzyć swoją przestrzeń na pożegnania:

✔ Pisanie listów do zmarłych – nawet jeśli ich nie wyślesz, słowa pozwalają uwolnić emocje.

✔ Tworzenie specjalnego miejsca – kącik z pamiątkami, zdjęciem, zapaloną świecą.

✔ Cykliczne rytuały – odwiedzanie ulubionych miejsc bliskiej osoby, wypowiadanie słów w ciszy.

Pożegnanie nie oznacza zapomnienia. „Telefon w zaświaty” pokazuje, że pamięć nie znika – zmienia tylko swoją formę.

„Sznurek poza widzenie„

między światami biegnie sznurek

a u jego kresów
na dwa plastikowe kubki

wyblakłe, czasem popękane
ale wciąż połączone

słowa wędrowały nim różnie
nie zawsze proste
czasem rwały się w pół zdania
czasem nabierały kolców

teraz trzymam kubek przy uchu,
ale wiem
że nikt nie sprawdza już sygnału

może gdy zamknę oczy
przyśni mi się odpowiedź
może w szafie babci, gdzieś na innym piętrze
wciąż siedzisz, czekasz
na drżenie

aż plastik przeniesie ostatnie słowo
aż światła w tunelu
mrugną w tej samej sekundzie
i rozmowa wreszcie się dokończy

trzymam swój kubek przy uchu
i mówię
cicho, jakbym mógł Cię obudzić
przecież nie śpisz,
tylko jesteś gdzieś dalej

może w szafie babci na innym piętrze
przez magiczne walkie-talkie
snuje się międzygalaktyczna
międzymiastowa, pozaczasowa
nie wiem, czy kontrolowana

jak dobrze, że sznurek się kurczy
i kiedyś, na końcu,
zostaną tylko kubki
stukające o siebie
wreszcie blisko